Zaproszono nas do różnych żydowskich domów na paschę. Zastanawiałam się czy wolno mi się będzie odezwać, czy nie trafię do super – ortodoksów.
W czasie wieczerzy sederowej czyta się tzw. Hagadę, piękny tekst skomponowany z tekstów biblijnych, tradycyjnych modlitw, komentarzy rabinicznych i dużo się śpiewa i dyskutuje. Na tym polega cała sprawa – na pytaniach, dlaczego robimy to czy tamto, i dlaczego w taki a nie inny sposób. „W czym ta noc jest inna od pozostałych?” Przez to łączą się z wydarzeniami swojego narodu i wiary.
Niemal przez 2 godziny dyskutuje się mając w ustach jedynie kawałek pora zanurzonego w słonej wodzie (dlaczego? No właśnie – żebyś zapytała…) oraz dwa kielichy wina! Dadabadaj daj!
Na stole na półmisku sederowym są: jajko, gorzkie zioła czyli chrzan, kawałek kosci symbolizującej baranka wielkanocnego… żebyśmy nie wiem jak się starali nie odetniemy się od korzeni. Nasza święconka nas zdradza.
W liturgii wieczerzy paschalnej jest w istocie 4 kielichy wina, które się wypija w szczególnych miejscach obrzędu. Pierwszy ma nazwę: ‘uświęcenie’. Drugi to ‘opowieść’ – zaczyna Haggadę. Trzeci to ‘kielich błogosławieństwa’ (por. 1 Kor10:16) lub kielich zbawienia. W tym momencie zaprasza się proroka Eliasza żeby przyszedł i otwiera mu drzwi. Eliasz ma wprowadzić Mesjasza. I tu się kończy jeść posiłek. To był ten właśnie, który po wieczerzy ‘Jezus pobłogosławił i podał swoim uczniom.’ A czwartego kielicha (zwanego czasem kielichem Królestwa) Jezus nie wypił. 'Potem odśpiewali hymn czyli Hallel i wyszli na Górę Oliwną po drodze do Betanii.' To była około godziny 12 w nocy, bo o tej godzinie kończy się seder: o dwunastej lub pierwszej w nocy. Wtedy tak późno w nocy go uwięziono. Dlaczego? Bo wcześniej faryzeusze bali się stronników Jezusa.
Piłam te kielichy, dyskutowałam i pytałam o wszystko, co niezrozumiałe. Kiedy wymienia się plagi egipskie, zanurza się palec w winie i kropi 10 razy brzeg spodka. Dlaczego? Jak mówią: pomimo, ze to byli wrogowie, ludzie cierpieli i zginęli. To na ich pamiątkę. Starałam się najpierw czytać po hebrajsku a potem przynajmniej podążać wzrokiem za angielskim tekstem … i nie dałam rady! Za szybko!
To niezwykły zaszczyt, że mnie przyjęli jak swoją. Siedziałam tam i myślałam, że takie piękne śpiewy i modlitwy skończyły się dla wielu pogromem i śmiercią.
(Nie mam żadnych zdjęć, bo nie wolno ich robić w Paschę. Zakaz)
*Hillel to modlitwa chwały: zbiór psalmów pochwalnych i dziękczynnych od Ps113 do Ps118
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz